Bekijk hieronder het programma van het ZorgSaamWonen Congres 2024!
Goed om te weten: voor de sessies in de drie sessierondes hoef jij je niet aan te melden. Kies simpelweg jouw favoriete sessie uit op het moment zelf en loop naar de juiste zaal.
Home » Programma
Bekijk hieronder het programma van het ZorgSaamWonen Congres 2024!
Goed om te weten: voor de sessies in de drie sessierondes hoef jij je niet aan te melden. Kies simpelweg jouw favoriete sessie uit op het moment zelf en loop naar de juiste zaal.
Van harte welkom bij het ZorgSaamWonen Congres 2024! Je wordt ontvangen met een kopje koffie of thee.
Van harte welkom! We openen het Congres met de dagvoorzitter.
Na de opening door de dagvoorzitter vervolgen we de opening met Anne Koning en Korrie Louwes.
The Art of Belonging: Samen op weg naar een leeftijdsvriendelijke samenleving
We worden steeds ouder en diverser en de vergrijzing stelt ons voor urgente en complexe problemen. Het antwoord ligt niet in de gezondheidszorg, maar vraagt om domeinoverstijgende samenwerking. Het age-friendly community framework van de WHO biedt een goed aanknopingspunt om samen op weg te gaan naar vitale wijken voor senioren waarin iedereen meetelt, inclusief mensen in precaire situaties. Zij zijn nu ondervertegenwoordigd in beleid en onderzoek. Hoe kunnen we ruimte maken voor hun stem? Een voorbeeld uit Laak toont aan dat het mogelijk is om een gevoel van belonging en vertrouwen terug te winnen als we bereid zijn om onze eigen werkwijzen los te laten.
Tijdens het panelgesprek gaat gedeputeerde Anne Koning in gesprek met wethouders Karin Schrederhof, Michiel Muis, Ton Spek & Dirk-Jan Knol over regionale samenwerking.
Tijd voor een korte break!
Gezond verdichten, kan het wel? Uit ontwerpend onderzoek blijkt dat het zelfs meer kansen voor woningbouw kan geven. Maar dan wel als we het "omgekeerd" aanpakken. - Marianne is architect en expert in duurzame en gezonde stadsontwikkeling met ca. 17 jaar ervaring in Europa en Noord-Amerika. In haar werk combineert ze foresight, systeemdenken en co-creatie skills met inhoudelijke expertise rond gezondheid, klimaatverandering en inclusief ontwerp. Bij PosadMaxwan in Den Haag, onderzoekt Marianne dagelijks de link tussen onze leefomgeving en gezondheid en zet dit samen met opdrachtgevers om in de praktijk.
Ianthe Mantingh is architect directeur van Zijdekwartier architecten met een focus op woonkwaliteit, ontmoeting en identiteit. Zij schreef de publicatie Ontwerpen voor Ontmoeten waarin staat hoe het ontwerp van een gebouw en de inrichting van de openbare ruimte bij kunnen dragen aan meer #inclusieve wijken.
We ronden het ochtendprogramma gezamenlijk af.
Het is lunchtijd!
Neem deel aan jouw favoriete sessie! Welke sessie kies jij in deze eerste ronde?
Al eeuwen is de gezondheid van mensen een belangrijk thema bij het inrichten van nieuwe buurten en gebouwen. Hoe bewegen we mee met een veranderende samenleving waarin het aantal senioren groeit en er sprake is van een dubbele vergrijzing? Anneke en Lars – actief bij het team Senioren en Zorg - nemen jullie mee in de perspectieven van waaruit AM denkt bij de ontwikkeling van buurten en gebouwen. Ze illustreren dit met tal van voorbeelden uit hun dagelijkse praktijk. Ook geven ze een kijkje in de keuken van enkele pilots met nieuwe woonzorgconcepten.
Ontwerpend onderzoek: Gewoon (in) de Tussenmaat, accelerator voor prettig gemeenschappelijk leven en wonen
In het beleid van veel Nederlandse gemeenten worden gemeenschappelijke woonvormen genoemd als een oplossing voor het langer zelfstandig thuis wonen voor senioren. Toch lijkt dit in Nederland, in vergelijking met buurlanden, relatief weinig gerealiseerd te worden. In eerder onderzoek (‘De Tussenmaat’ & ‘Grijstinten in de Tussenmaat’) onderzochten wij inspirerende buitenlandse voorbeelden. Met ‘Gewoon (in) de Tussenmaat’ krijgt dit onderzoek een vervolg en hebben we aan de hand van 2 casestudies (Groningse wijk Beijum & het Drentse dorp Odoorn) samen met lokale partners onderzocht wat er nodig is om deze alledaagse gemeenschappelijkheid makkelijker, beter en vaker toe te passen in Nederland.
In samenwerking met initiatiefnemers van een Haagse Knarrenhof.
In Het Ouden Huis wonen studenten/jongeren die bijdragen aan het welzijn van de bewoners. We brengen in beeld hoe dit werkt en is georganiseerd.
Onder het motto Van Verblijf naar Wonen heeft HevoFame de afgelopen jaren nieuwe woonconcepten als alternatief voor het traditionele verpleeg en verzorgingshuizen bedacht en gerealiseerd. Het uitgangspunt hierbij is altijd hoe we mensen met een intensieve ondersteuningsvraag zo goed mogelijk kunnen ondersteunen bij de voortzetting van hun eigen leven. Ons huidige institutionele zorgsysteem loop echter tegen haar eigen grenzen aan, het is niet meer te financieren en er is een enorm tekort aan personeel. HevoFame maakt de stap om de lokale gemeenschap als uitgangspunt te nemen voor integrale woonconcepten voor vitale zorgzame buurten en wijken.
Deze praktijksessie gaat over 2 belangrijke vragen bij bewonersparticipatie:
(1) Mis je mensen die je vooraf in de doelgroep bedacht had?
(2) Ben je bereid om extra te werken om de mensen die er niet zijn (het stille midden), toch te betrekken en een stem te geven?
Als je beide vragen met ja beantwoord hebt, is de sessie belangrijk voor je. We laten zien hoe je de groep afwezige bewoners toch aan het woord laat komen, zodat hun belang en inbreng niet verloren gaat.
In Lief & Leedstraten kijken buren naar elkaar om: Over het stimuleren van warme, zorgzame straten
Buren, zo blijkt uit onderzoek, vormen voor veel mensen na familie het belangrijkste sociale netwerk. Buren zijn nabij, kunnen goed signaleren, helpen bij klusjes en knopen makkelijk een praatje aan. Nu omzien naar elkaar steeds belangrijker wordt en onderling contact niet overal vanzelf tot stand komt, lijkt het concept Lief & Leedstraten relevanter dan ooit. Inmiddels hebben zo’n vijftig gemeenten in den lande het concept overgenomen. In deze sessie nemen Janet en Ireen jullie graag mee naar het ontstaan en de praktijk van al die warme, zorgzame straten. Ook het bewonersperspectief komt hierbij aan bod.
We zijn het bouwen voor de buurt verleerd. Daardoor wordt bij sloop-nieuwbouw het sociaal weefsel uit elkaar getrokken. Onderlinge contacten -van samenspelende kinderen tot mantelzorgende buren- worden verbroken. Het sociaal plan verzacht de verhuizing met een urgentieverklaring, verhuiskostenvergoeding en een recht op terugkeer. Alleen welke woningen staan er straks en hoe lang duurt dat nog? Is samen terugkeren wel mogelijk?
Hoe kunnen we de verdichtingsopgave combineren met bouwen voor de buurt, met een ingreep die de netwerken van de terugkeerders zoveel mogelijk intact laat? Daarover gaat deze sessie, waarin we aan de hand van voorbeelden en best practices ingrediënten voor een netwerkbehoudende aanpak identificeren.
Samen met het Atelier van de Rijksbouwmeester, de gemeente Den Haag en zorgpartij Middin is Staedion gestart met de Woonzorgchallenge. De Woonzorgchallenge is een instrument waarmee huurders, corporatie en gemeente samen met bewoners marktpartijen uit dagen om verder te kijken dan het vastgoed alleen. Twee geselecteerde, interdisciplinaire, ontwerpteams zijn samen met de bewoners in co-creatie tot nieuwe oplossingen, perspectieven en visies gekomen voor het woonzorgcomplex aan de Beresteinlaan in Den Haag. We nemen je tijdens deze workshop mee in de totstandkoming van de Woonzorgchallenge en het (voorlopige) resultaat.
Neem deel aan jouw favoriete sessie! Welke sessie kies jij in deze tweede ronde?
In 2021 startte de gemeente Rotterdam met een nieuw woonzorg-concept in seniorenwooncomplexen: de Thuisplusflat. De plus voor de bewoners is dat er dagelijks activiteiten zijn en dat er een vast zorg- en ondersteuningsteam aanwezig is.
In de Thuisplusflat werken woningcorporatie, zorgaanbieder en welzijnspartij samen om de bewoners te ondersteunen bij het langer zelfstandig thuis wonen. Er wordt ingezet op een preferente zorgaanbieder, die met corporatie en welzijn samenwerkt aan signalering en preventie, activiteiten op het gebied van voeding, gezondheid en beweging, en een goede mix van bewoners in de Thuisplusflat. In deze sessie vertellen de samenwerkingspartners u, elk vanuit het eigen perspectief, wat het concept succesvol maakt.
Woningbouwcorporatie werkt met een nieuwe bottom-up aanpak aan gezond en gelukkig ouder worden op de Lozerlaan in Den Haag Zuidwest. Vier flats, met elke 128 woningen, zijn toe aan een verduurzaming. De plinten zijn dicht en hebben geen verbinding met de omgeving. De omgeving is versteend en er zijn nauwlelijks voorzieningen. Tel daar de dubbel vergrijzing en toenemende eenzaamheid bij op en je hebt een beeld van de opgave.
We pakken het anders aan: samen met bewoners, ontwerpers, zorgpartijen en bouwers en community-building werken we aan een gezond en gelukkig ouder worden. We nemen je mee in onze aanpak om te werken aan een zorgzame buurt. Ook kijken we naar zorgzame verdichtingskansen.
Voor ouderen met een complexere en intensievere zorgvraag zijn tot 2030 40.000 zorggeschikte woningen nodig. Maar wat is een zorggeschikte woning en wat is nodig om deze te realiseren? Platform31 maakte hiervoor de publicatie ‘Zorggeschikte wonen voor senioren’ (eind juni 2024). In deze workshop belichten de auteurs, Susan van Klaveren en Annette Duivenvoorden, de inhoud ervan. Zij gaan in op de fysieke kant: wat maakt een woning en woongebouw zorggeschikt? en de organisatorisch: Hoe kom je tot een wonen-welzijn-zorg-arrangement en zorgzame gemeenschappen.
Hoe gaat een seniorenmakelaar te werk? Wat is het nut van een seniorenmakelaar? Wat kan/wil jij doen binnen jouw organisatie om de doorstroom te bevorderen. Samenwerken met verschillende partijen is een noodzaak. En ter illustratie gaan we een paar casussen bespreken.
Den Haag kent een lange traditie van initiatieven op het gebied van cultuursensitieve zorg. Hier zijn cultuurspecifieke woongroepen, ouderenconsulenten, zorgorganisaties, cultuursensitieve leergangen, netwerken en cultuurgerichte scholingen uit voortgekomen. Echter, het beeld blijft dat er onvoldoende rekening wordt gehouden met culturele achtergronden, maar ook dat er weinig behoefte is aan zorg voor mensen met een migratie-achtergrond. Door de kleurrijke zorgtafels worden diverse perspectieven bijeen gebracht en wordt gewerkt aan voor ieder acceptabele voortgang. Dit werpt zijn vruchten af! Hoe wij dit doen, wat de resultaten zijn en hoe u hier mee aan de slag kan, laten wij zien tijdens deze sessie.
Griffioen in Nijmegen, Huis van de Wijk in Ruwaard Oss, Prinsenhof Rotterdam, enkele van de vele voorbeelden van impactvolle huizen van de wijk. Ze zijn vaak onderbouwd met maatschappelijke business cases en SROI studies. En deze drie ook nog met prijzen en publiciteit overladen. Toch is dat geen garantie voor duurzame exploitatie. In heel Nederland blijft het organiseren en huisvesten van wijkinitiatieven steken op het sprokkelen uit versnipperde potjes, met transactie kosten en inspiratie verliezen tot gevolg. In deze sessie verkennen we de noodzakelijke systeem doorbraken en de (COSI) implicaties voor initiatief nemers, gemeenten en zorgfinanciers.
Hoe betrek je de héle samenleving bij nieuwe plannen of beleid? Leer in deze interactieve sessie meer over het middel burgerberaad. Zorginstelling Laurens organiseerde samen met EMMA een burgerberaad over de invulling van de begane grond van een woonzorglocatie in Rotterdam. Vijftig gelote buurtbewoners gingen met elkaar aan de slag om plannen te bedenken. De bijvangst? Een groep betrokken buurtbewoners die staan te popelen om te plannen uit te voeren. Benieuwd naar de uitkomsten en de aanpak? Wij vertellen je er graag over!
Gebiedsgericht werken aan wonen en zorg voor ouderen: Een praktische invulling van locatiekeuze voor seniorenhuisvesting
Wat is een geschikte locatie voor seniorenhuisvesting? In theorie zijn partijen het snel eens over wat er nodig is. Een toegankelijke woning, met een ontmoetingsruimte inpandig of nabij, dichtbij voorzieningen en waar zorgpartijen zorg kunnen (blijven) leveren. Na het opstellen van een woonzorgvisie krijgen we wel vaak de vraag: Maar hoe komen we dan tot geschikte locaties? Wat zijn de plekken waar we de bestaande woningvoorraad aan moeten passen? Waar moeten we juist via nieuwbouw geclusterde woningen toevoegen? Met de interactieve kaart op tafel laten we zien hoe praktisch én systematisch toe te werken naar antwoorden op deze vragen.
Saffier plant nieuwbouw op de plaats van het bestaande Huize Royal in Scheveningen. Hiervoor is uitgebreid onderzoek gedaan naar de wensen en behoeften van ouderen, om te komen tot een ontwerp dat hier bij past. Maar ook een woonconcept dat hieraan bijdraagt, zoals de behoefte van ouderen om onderdeel te zijn van de wijk. Dit moet leiden tot het ontstaan van een wijkcommunity.
Neem deel aan jouw favoriete sessie! Welke sessie kies jij in deze derde ronde?
CENTRUM GROEPSWONEN DEN HAAG stimuleert wonen in woongroepen. Hier worden gemeenschappelijke ruimten gedeeld en samen activiteiten ondernomen. In een vitale woongroep voelen bewoners zich prettig en durft men hulp aan te bieden of om hulp te vragen. Dit basisgevoel is een voorwaarde om ook buiten de voordeur in de wijk zich (mede)verantwoordelijk te voelen voor de ander. Is een vitale woongroep dus een bouwsteen voor een vitale wijk? Hoe draag je als professional bij aan zo’n wederkerig leefklimaat? Na een introductie over vitale woongroepen, biedt deze sessie de mogelijkheid om samen met anderen in gesprek te gaan: welke schakel vormt jouw werkgebied voor een zorgzame wijk?
Deze sessie is bedoeld voor medewerkers van woningcorporaties, ontwikkelaars, ontwerpers, ouderenconsulenten, maatschappelijk werkers, thuiszorg, zorgverzekeraars, adviseurs, buurtcoaches etc.
Een sessie over hoe je blijvend positief kunt bijdragen aan het welzijn (geluk en gezondheid) van bewoners en gebuikers door cocreatie, gedragsgericht ontwerp en natuurinclusieve leefomgevingen. Naast feiten en onderzoek over langer gezond leven delen we ervaringen van Blauwhoed. Hoe kunnen we de positieve impact meten en bewijs leveren? We gaan graag in gesprek over hoe hardware, software, orgware en mindware samen komen in een PVE voor geluk en gezondheid.
In deze workshop duiken we in het concept van gezonde verstedelijking en de Toolkit Positieve Gezondheid op de Tekentafel. U leert hoe u stedelijke gebieden kunt ontwerpen en transformeren met een focus op gezondheid en welzijn. We bespreken praktische voorbeelden, strategieën en tools om groene, duurzame en gezonde omgevingen te creëren. Deze interactieve sessie biedt waardevolle inzichten en handvatten voor professionals die werken aan de verbetering van stedelijke leefomgevingen.
Haags Ontmoeten zijn 62 ontmoetingsplekken in Den Haag voor senioren en hun mantelzorgers en wordt uitgevoerd door zorg, - en welzijnsorganisaties en culturele verenigingen in samenwerking met de gemeente. Deze sessie bestaat uit twee delen.
In deel 1 vertellen we alles over de werkwijze en het succes van Haags Ontmoeten.
In deel 2 verkennen we op interactieve wijze manieren hoe we de betrokkenheid van de senioren met behulp van de Haags Ontmoeten locaties kunnen vergroten met betrekking tot hun veranderende behoeftes op het gebied van welzijn, ondersteuning en langer zelfstandig thuis wonen?  We delen, door ons ontwikkelde methode om de ervaringen van Haags Ontmoeten deelnemers op te halen en leren graag van succesvolle methodieken uit andere regio's en bespreken hoe deze toegepast kunnen worden in Den Haag. De sessie biedt ruimte voor het delen van ervaringen en het brainstormen over nieuwe aanpak die aansluiten bij de wensen en behoeften van deze diverse doelgroep.
In de wijken Keizerslanden en Borgele in Deventer zoeken inwoners en organisaties actief de samenwerking om de sociale netwerken in de wijken te versterken. De beweging “Wij zijn wijkgenoten” brengt succesvolle experimenten en ambities samen. De aanpak kent vier pijlers: een locatie als ‘huis van de wijk’, het bevorderen van voorzorgcirkels, de inzet van jongeren in de wijk en een eenduidige aansturing van de hele keten. Ervaringen de afgelopen jaren laten zien dat voorzorgcirkels echt bijdragen aan de kwaliteit van leven en dat verbinden van jong en oud voor beide groepen waardevol is. Het leidt tot vermindering van formele zorg, Het vergroot het aanbod van informele zorg en verlaagt de drempel om daarom te vragen. Dit smaakt naar meer. Dat kan alleen als we als wijkgenoten sociale verbanden in de wijken leren kennen, kijken wat wij kunnen doen (of moeten laten!) om dit sociale weefsel te versterken. En het kan alleen als we bereid zijn om echt domeinoverstijgend te werken.
Tijdens de workshop laten Gea Sijpkes, bestuurder Humanitas Deventer en Anne van Grinsven Programmamanager Zorgzame Buurten bij Woonzorg Nederland je ervaren wat de manier van werken inhoudt en wat deze kan betekenen voor jong en oud in de wijk. En we maken je deelgenoot van onze zoektocht in Deventer, hoe we het aanpakken, wat drijvende krachten zijn en waar we tegenaan lopen.
Ben je betrokken bij de ontwikkeling van maatschappelijk vastgoed, publieke ruimte of verbetering van de leefomgeving en wil je werken met Positieve Gezondheid? Ontdek hoe je een buurthuis kunt transformeren tot een wijkcentrum voor Positieve Gezondheid. Melvin en Sabine delen inzichten over het verbinden van wijkbewoners, gemeente, woningcorporaties en andere organisaties.
Een interactieve sessie waarbij je met praktische tips meegenomen wordt in een voorbeeldcase uit Harderwijk. In dit nieuwe type wijkcentrum staan gezondheid en welzijn centraal. Ontdek de kracht van participatie en verbind fysieke en sociale omgevingen voor levendige gemeenschapscentra.
Hoe kunnen we de kracht van de maatschappij ontginnen om ervoor te zorgen dat ouderen zo prettig mogelijk kunnen wonen? Yvonne Witter en Michiel Wijnen hebben dit in de vijfdelige podcastserie ‘’Bouwen aan zorgzame gemeenschappen; makkelijker gedaan, dan gezegd’’ met experts vanuit ouderen, zorg, wonen, politiek en wetenschap verkend. De knelpunten zijn helder, daarom delen de deelnemers hun learnings hoe de kracht van de maatschappij in te zetten vanuit de praktijk en gaan we het gesprek aan met de deelnemers aan de podcast en de zaal om hierop te reflecteren.
Maak kennis met Thuishuisprojecten van Stichting Thuis in Welzijn, en ontdek de voordelen voor de aanpak van eenzaamheid, voor de doorstroming, voor de leefbaarheid, voor besparing op Wmo-kosten, voor de woonvariatie en voor de invulling van woonzorgvisies en prestatieafspraken. Een Thuishuisproject is een geclusterde woonvorm voor alleenstaande ouderen met een kleine beurs, gecombineerd met een vrijwilligersorganisatie die eenzame ouderen opspoort in de wijk en buurt. Vanuit de ervaring met acht projecten zijn er vanaf dit jaar nieuwe kansen om als gemeente, woningcorporatie of andere vastgoedorganisatie ook in jouw werkgebied één of meer Thuishuisprojecten te realiseren. Iets voor jou?
Veel partijen onderkennen de nut en noodzaak van ontmoetingsruimten in de wijk. Maar er blijken nog veel onduidelijkheden te zijn over de realisatie en exploitatie van dergelijke ruimten. In hun ondersteuning krijgen experts van het EHA dan ook regelmatig vragen. Ingrid Aaldijk, lid van het Expertteam Huisvesting Aandachtsgroepen deelt in deze sessie graag haar ervaring. Zij licht toe welke rollen de verschillende stakeholders hebben in het (in samenwerking) realiseren van een ontmoetingsruimte, de financiering ervan en bij het in stand houden..
We reiken de ZorgSaamWonen Award 2024 uit.
We sluiten het ZorgSaamWonen Congres 2024 gezamenlijk af.
Na het Congres is het tijd voor een gezellige borrel.