ZorgSaamWonen reikt jaarlijks de ZorgSaamWonen Award uit. Met deze Award willen we verrassende plekken of ideeën die ontmoeting, samenzijn en omzien naar elkaar stimuleren, vinden en delen. Wij geloven dat plekken waar mensen zich welkom voelen en waar zij makkelijk met elkaar in contact kunnen komen, bijdragen aan een inclusieve en zorgzame samenleving. Onder de titel ‘Goed je weer te zien! - plekken voor alledaagse ontmoeting’ gaan wij dit jaar op zoek naar originele voorbeelden van plekken die uitnodigen tot ontmoeting die past in de dagelijkse routine. De winnaars van de Award worden op 3 oktober tijdens het ZorgSaamWonen Congres 2024 bekend gemaakt.
De komende weken maken wij een rondje langs de juryleden van de ZorgSaamWonen Award 2024. We spraken al eerder met Ianthe Mantingh. Dit keer gaan we in gesprek met Ludo Glimmerveen. Ludo is sociaal wetenschapper en werkzaam als programmamanager bij het Ben Sajet Centrum. Het centrum richt zich op vraagstukken die voor de aangesloten zorgorganisaties en onderwijsinstellingen in Amsterdam en omgeving urgent zijn. Waaronder de programmalijn ‘Alledaagse attentheid in een superdiverse stad’ waarvan Ludo de programmamanager is. Naast zijn werk bij het Ben Sajet Centrum is Ludo ook werkzaam als universitair docent bij de afdeling Organisatiewetenschappen aan de Faculteit Sociale Wetenschappen van de Vrije Universiteit Amsterdam. Ludo heeft, zoals hij zelf zegt, ‘geen zorgachtergrond’ maar wel heel veel interesse in het zorgdomein en doet al jarenlang onderzoek in de zorg.
Pas zien als je het door hebt
We vragen Ludo om te beginnen wat hij hoopt dat de Award, en in het bijzonder het thema van dit jaar, gaat brengen. Ludo: “Dat plekken voor alledaagse ontmoeting meer op ons netvlies komen. Door ons onderzoek bij het Ben Sajet Centrum kijk ik met een hele andere blik naar de buurt en plekken in de buurt die ontmoeting stimuleren. Wat maakt dat juist die plekken leiden tot ontmoeting en alledaagse attentheid? Waar mensen elkaar ontmoeten, oog hebben voor elkaars situatie en waar nodig de helpende hand toesteken. Op zijn Cruijffiaans gezegd: ‘Je gaat het pas zien als je het door hebt'.”
Meer op het netvlies
In hun onderzoek spreken Ludo en collega’s over attente plekken. “Je vindt ze overal en het zijn niet per sé plekken die bij professionals in beeld zijn of zijn opgezet door zorg- of welzijnsprofessionals. Bijvoorbeeld, en die kent iedereen wel, de koffiecorner in de supermarkt. Maar ook een gezamenlijk washok, in een café, een bankje in een binnentuin of de kassa bij een drogist. We zouden degelijke ontmoetingsplekken meer op het netvlies moeten krijgen. Om ervan te leren en de werkzame elementen mee te nemen in ons werk en onze eigen leefomgeving. Maar ook om te zien hoe we die plekken kun koesteren en faciliteren.”
Ludo hoopt dat met de Award het iets vanzelfsprekender wordt voor mensen om hiermee bezig te zijn. En dan met name professionals die bouwen aan zorgzame gemeenschappen. Dat zij zichzelf de vraag stellen welke verrassende plekken zij in hun omgeving hebben die uitnodigen tot terugkerende ontmoeting. “Ook al ga je niet direct aan de slag om zo’n plek te creëren of om de leefomgeving te veranderen, dan is de winst dat je er in ieder geval oog voor krijgt”, aldus Ludo. “Het zijn plekken die ertoe doen voor de mensen met wie je werkt."
Dagelijkse routine
Met de Award en het thema van dit jaar zijn we op zoek naar initiatieven waar fysieke interventies zijn toegepast die uitnodigen tot ontmoeting die past in de dagelijkse routine van mensen. In het bijzonder originele en eenvoudige interventies in de directe leefomgeving die zich richten op de alledaagse verbinding tussen mensen. Ludo: “Gemeenschapsopbouw - community building - en ontmoeting werkt het beste als dit bijvangst is van iets anders. Als je bijvoorbeeld gewoon ergens bent vanuit een gedeelde interesse, een behoefte, of elkaar als buren tegenkomt. Dan kan de manier waarop een plek functioneert in de dagelijkse routine en hoe deze is ingericht terugkerende ontmoeting stimuleren. Het is mooi om dan voor die plekken te weten welke fysieke elementen bewust, of misschien wel onbewust, zijn toegepast die maken dat alledaagse ontmoeting zich ontwikkelt tot alledaagse verbinding.”
Inspiratie
Ludo ziet voorbeelden van professionele plekken die ontmoetingsplekken voor de buurt willen worden. Vaak draait het hier echt om het ontmoeten en wordt ontmoeting ook georganiseerd. Ludo: “Veel buurtbewoners ervaren alleen een drempel om gebruik te maken van zo’n plek, vanwege het ‘zorgstempel’ dat eraan kleeft. Tegelijkertijd bestaat de ambitie om ook op dit soort plekken mensen – al dan niet kwetsbaar – met elkaar te verbinden. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat professionele plekken, waar zorg dominant is, meer als open uitnodigende plekken gaan voelen?” Een vraagstuk dat steeds belangrijker wordt voor professionele partijen, aldus Ludo. Hij hoopt dat de initiatieven die aangemeld worden voor de Award inspiratie bieden. Juist ook omdat we op zoek zijn naar eenvoudige interventies. “Je kunt altijd iets doen zodat plekken meer verleiden, de kans groter wordt dat mensen elkaar tegenkomen en aan elkaar verbonden raken.”
Origineel en eenvoudig
De fysieke interventies waarnaar we op zoek gaan met de Award kunnen zomaar teruggevonden worden op de plekken waar Ludo onderzoek doet. Als voorbeeld noemt Ludo het woonzorgcomplex en de wens van buurtbewoners om gebruik te maken van een ruimte in de plint van dit complex. “Mensen wilden de ruimte kunnen gebruiken zonder eerst door het ‘professionele instituut’ te hoeven lopen. Vervolgens is er vanaf de straat een toegang naar die ruimte gecreëerd, een fysiek element dat maakt dat mensen zich meer tot de plek aangetrokken voelen. En dat de plek uitnodigt tot ontmoeting die past hun dagelijkse routine,” aldus Ludo.
Wil je meer weten over de Award, de beoordelingscriteria of hoe je jouw initiatief kunt aanmelden? Kijk dan op ZorgSaamWonen Award 2024 | ZorgSaamWonen.
